İşten çıkarılma durumunda tazminat hakları nelerdir?

İşten çıkarılma durumunda çalışanın tazminat hakları, işverenin fesih gerekçesi, çalışma süresi, ve iş sözleşmesinin şekline göre değişir. İşte Türkiye’de işten çıkarılan bir çalışanın sahip olabileceği başlıca tazminat türleri:

📌 1. Kıdem Tazminatı

Kıdem tazminatı, Türkiye’de iş güvencesinin en önemli parçalarından biri. Ancak her işten ayrılan çalışan otomatik olarak kıdem tazminatı alamaz. Belli şartların oluşması gerekir.

➤ Kimler alabilir?

1️⃣ En az 1 yıl çalışmış olmak gerekiyor.

– Aynı işverene bağlı olarak kesintisiz en az 1 yıl çalışmış olman gerekir.
– 1 yıldan az çalışmada kıdem tazminatı hakkı doğmaz.

2️⃣ İş sözleşmesinin belirli sebeplerle sona ermiş olması gerekir.

📌 İŞVEREN FESHİNDE (Senin isteğin dışında)

💡 Evet, kıdem tazminatı alınır
Ancak şu durumlar hariç:
– İşçinin hırsızlık yapması
– Devamsızlık
– İşverene hakaret

📌 İŞÇİ FESHİNDE (Sen ayrıldıysan)

💡 Bazı durumlarda evet, alınır:

Durum	Kıdem Tazminatı Hakkı
Haklı fesihle ayrılırsan (örneğin sağlık, mobbing, sözleşmeye aykırılık)	✅ Evet
Erkek işçi askerlik nedeniyle ayrılırsa	✅ Evet
Kadın işçi evlenip 1 yıl içinde ayrılırsa	✅ Evet
Emeklilik ya da yaş dışında prim/gün dolunca ayrılma	✅ Evet
15 yıl/3600 gün şartıyla ayrılma (SGK yazısıyla)	✅ Evet
Keyfi veya istifa ile ayrılırsan	❌ Hayır

3️⃣ İşçi ve işveren arasında hizmet sözleşmesi olmalı

📌 Bağımsız çalışanlar, stajyerler, freelancer’lar kıdem tazminatına tabi değildir.
📌 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olman gerekir.

💰 KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?

Her tam yıl için: 30 günlük brüt ücret

Kıdem tazminatına ek olarak:

Yol, yemek, prim gibi ödemeler de brüt maaşa eklenir.

Tavan: 2025’te güncel tavan yaklaşık 40.000 TL civarındadır (net bilgi SGK duyurularına bağlı).

 

📌 2. İhbar Tazminatı

➤ Kimler alabilir?

İş sözleşmesi bildirim süresi verilmeden feshedilen işçiler.

➤ Süreler neye göre belirlenir?

Çalışma Süresi	Bildirim Süresi (veya tazminat)
0 – 6 ay	2 hafta
6 ay – 1,5 yıl	4 hafta
1,5 – 3 yıl	6 hafta
3 yıldan fazla	8 hafta

İşveren bu süreyi kullandırmazsa, ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

📌 3. Kötü Niyet Tazminatı

➤ Ne zaman gündeme gelir?

İşveren, işçiyi sendikal faaliyet, hamilelik, doğum izni, evlilik gibi nedenlerle çıkarırsa ve bu durum kötü niyetli ise.

➤ Tutar:

Normal ihbar süresinin üç katı kadar tazminat ödenir.

📌 4. Ayrıca Alınabilecek Haklar

✔️ Kullanılmayan yıllık izin ücretleri
✔️ Fazla mesai alacakları
✔️ Hafta tatili / resmi tatil alacakları
✔️ Prim / ikramiye / diğer yan haklar

🛑 Haklı Fesihte Tazminat Alınamaz!

İşçi, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlardan (örneğin hırsızlık, işe gelmeme, küfür, sahte belge vs.) dolayı işten çıkarılırsa, kıdem ve ihbar tazminatı alamaz.

Detaylı bilgi almak için hukuk büromuzla iletişime geçin!